Những người có đức ắt sẽ nhận được phúc, người xưa đều tin rằng “tích đức được phúc báo”. Vì thế, thường hành thiện và không làm những việc ‘thương thiên hại lý’. Đức sinh ra từ sự khiêm nhường. Vì thế, cần phải giữ một tâm thái khiêm nhường trong đời sống hằng ngày.
“Khiêm nhường”, trong ngôn ngữ thông dụng hằng ngày là khiêm tốn và nhẫn nhịn. Một khi một người hiểu về khiêm tốn và nhẫn nhịn, người đó có thể tích đức.
Khi không thể nhẫn, không ức chế được cảm xúc và luôn thấy bất bình trong tâm khi người khác dùng nói xấu để nhục mạ tôi. Nhưng tĩnh lại suy nghĩ cuối cùng tôi mới hiểu rằng “bất thất bất đắc” (không mất không được). Ông chủ của tôi tính tình thay đổi rất thất thường. Ông thường nóng giận một cách vô cớ. Đồng nghiệp thường bênh vực cho tôi. Một số họ nghĩ rằng tôi quá nhu nhược. Họ khuyên tôi nên tự vệ khi tôi bị mắng mỏ.
Tuy nhiên, lúc đó tôi hiểu rằng chửi bới hay bắt nạt người khác thì sẽ tổn đức. Khi bị người khác đối xử thậm tệ với mình, chúng ta không nên trả đũa. Ngược lại, người có hàm dưỡng trong tu luyện chúng ta nên dùng sự khiêm tốn và nhẫn nhịn để hóa giải sự căm giận, dùng sự chân thành và thiện lương để cảm hóa người khác.
Ngày qua ngày, ông chủ tôi không còn nóng giận với tôi nữa. Trong suốt thời gian tôi làm việc tại đó, tôi cảm thấy tâm tôi ngày càng thăng hoa và tích cực hơn trong công việc.
Có một đêm khi tôi ở nước ngoài, tôi nhận điện thoại từ một người bạn thân. Anh ấy có thiện ý nhắc tôi: “Một số người vô danh dùng ngôn ngữ tục tĩu để khích bác tôi trên blog của tôi. Điều này làm mất thanh danh của tôi và tôi nên nhanh chóng công kích lại”.
Ngay lúc đó, tôi nghĩ đến đạo lý “bất thất bất đắc” theo Phật gia tuyên giảng. Bất cứ điều gì xảy ra trong tu luyện cũng không hề ngẫu nhiên. Thay vì “ăn miếng trả miếng”, tôi muốn luyện đức chịu đựng và chấp nhận bị nhục mạ. Vì thế, tôi không công kích lại trên trang blog của tôi. Sau sự kiện này, tôi cảm thấy tâm trí của tôi thuần tịnh hơn khi tôi viết bài trên blog.
Đức sinh ra từ sự khiêm nhường. Bắt nạt và chửi mắng người khác sẽ bị tổn đức. Khi bị nghiệp báo, chúng ta nên tự nhắc nhở mình chịu đựng sự nhục mạ, thực hành khiêm tốn và nhẫn nhịn. Chúng ta nên lấy thiện đãi người trong mọi tình huống, kiên trì như thế, và mỗi ngày chúng ta đều thấy tâm thái của mình được thăng hoa.
Người hay tính toán chi ly nhỏ mọn khi phải nhìn nhận một người một việc đều sẽ rất thiển cận, đó là đang tự hạn chế tầm nhìn bản thân. Cho dù mệnh có tốt cũng khó mà thành tài. Người có tấm lòng độ lượng, trạng thái tâm lý cũng tự nhiên sẽ tốt hơn. Điều này cũng giúp họ có thêm năng lượng để xử lý những chuyện quan trọng hơn.
Người xưa dạy, “Lấy nghiêm khắc để kiềm chế bản thân, lấy khoan dung để đối đãi với người khác”, tu dưỡng đức hạnh trung tín, “khiêm nhượng mà không tranh giành”, tu dưỡng để có được lòng tự tin, khiêm tốn, có đủ năng lực để người khác tín nhiệm, như thế mới trở thành người không bị lạc mất mỹ đức căn bản nhất. Cố chấp, khăng khăng giữ ý kiến của mình, tự cho mình là đúng, tự cho mình là giỏi, đều chỉ làm cho vật chướng ngại, cản trở mình tăng lên mà thôi.
Cổ nhân giảng: Người học rộng biết nhiều mà lại có thể khiêm nhượng, nhường nhịn người khác, đối với việc thiện thì không bê trễ, người như vậy cũng được xưng là người quân tử. Chuyện kể rằng Đế Nghiêu là người cung kính, giản dị và tiết kiệm. Ông đi khắp bốn phương, hết mình quan tâm đến dân chúng thiên hạ. Ông là vị Hoàng đế có đạo đức thuần khiết, ôn hòa và khoan dung. Trong bảy mươi năm tại vị, ông luôn để ý tìm người tài đức để truyền lại ngôi vị. Vì vậy, ông công khai để tất cả mọi người đều có thể đề cử, ngay cả người có địa vị thấp kém nhưng có tài đức cao cũng được phép tiến cử.
Lão Tử nói: “Người thuận theo Đất, Đất thuận theo Trời, Trời thuận theo Đạo, Đạo thuận theo tự nhiên”. Câu nói tuy ngắn gọn nhưng hàm chứa triết lý sâu sắc. Con người chúng ta hẳn là nên học theo đại địa. Bởi vì, đại địa có thể khiêm tốn và vô tư không màng lợi nên có thể nâng đỡ được vạn vật. Có thể thấy, người khiêm tốn là người có tâm địa rộng lớn, có thể bao dung được hết thảy. Người tâm địa rộng lượng thì phúc trạch nhất định sẽ dày rộng. Người tâm địa hẹp hòi thì phúc trạch sẽ mỏng. Khiêm tốn và cao ngạo sẽ tạo ra phúc báo và tai họa. Cho nên, làm người nhất định phải tu dưỡng đức khiêm tốn.